Çinde ortaya çıkan ve kısa sürede dünyanın çeşitli ülkelerinde görülen corona virüs, ülkemizde de yayılmaya başladı. Tehlike kapımıza kadar dayanınca tedbir almak da şart oldu. Peki corona virüsten korunma yolları nelerdir, korona virüsten nasıl korunmalıyız? Bu yazıda hem bireysel hem toplumsal olarak virüsten korunma yöntemlerinden bahsediyoruz.
Corona virüs nedir?
Covid 19 denilen corona virüs, kimilerine göre labaratuvarda üretilmiş biyolojik bir silah, kimine göre yarasadan yayılan bir grip türü. Kuş giribi, domuz gribi, kene gribi sonrası şimdi de yarasa gribi hayatımıza girdi.Yarasa gribi olan covid 19, solunum yolları enfeksiyonu gibi nefes almayı zorlaştırıyor, ciğerleri sıkıntıya sokuyor, iki hafta yatalak ediyor. Ardı arkası kesilmeyen yeni virüslerle boğuşan yeni dünya düzeninde bağışıklığı güçlü olan insanlar hafifçe atlatırken, bağışıklığı düşük insanlar acı çekerek atlatıyor, devamlı hastalığı olan ise bir de bu virüsle mücadele edemeyip ölüyor. Yani korona virüs, zaten hasta olanları öldürüyor. Peki bu illete karşı ne gibi önlemler alabiliriz ve hafif atlatmak için neler yapabiliriz?
Corona virüsten korunma yolları
1) Sosyal mesafe
Virüsler havada uçuşup solunum yoluyla bulaştığı için herkes birbirinden en az 1 metre uzak durmalı, kişisel mesafe korunmalıdır. Özellikle tıklım tıklım dolu olan otobüs, metro, tramvay gibi toplu ulaşım araçlarında sosyal mesafe kuralı uygulanmalı ve fazla yolcu alınmamalıdır. Bir koltuk boş bırakılmalı, yan yana oturulmamalıdır.2) Maske kullanımı
Mesafe olsa bile insanlar hapşırmış yada öksürmüş olabilir. Bu durumda virüsleri havaya saçar ve arkasından yürüyen kişi nefes alırken mikropları içine çeker. Maske kullanımı sayesinde hapşıran kişiler mikropları fazla yaymazlar. Maske takmak toplum sağlığını korumak için çok önemlidir. Günlük değiştirilen maske yada yıkanabilir maske (şuradan) alarak kapalı mekanlara girerken takmalısınız. Maske takmak mevsimsel grip salgınını da önleyecektir.3) Temas edilen yerler
Günde yüzlerce yere temas ederiz, dokunduğumuz yerlere de yüzlerce kişi temas eder. Tuvaletten çıkıp elini yıkamayan yada eline hapşırıp üzerine silen pis insanlar da sizin dokunduğunuz yere dokunmuş olabilir. Bu durumda elleriniz mikropları yayan bir taşıyıcı olacaktır. Arıların çiçekten çiçeğe konup polen taşıyarak tozlaşma ve döllenme yaptığı gibi elleriniz de ordan oraya mikrop taşır. Daha kötüsü elinizi ağzınıza yüzünüze, saçınıza başınıza sürüp mikropları vücudunuza yaymaktır.Yemekten önce, elini yüzüne koymadan önce, tuvaletten çıkınca vs. eller özenle yıkanmalıdır. Etkili el yıkama yöntemi şöyledir: -avuç içleri ve parmaklar birbirine sürtülür, -parmaklar açılarak parmak araları köpürtülür, - sol elin üzeri sağ elin altıyla ovalanır, - sağ elin üzeri sol elin altıyla ovalanır, - eller atomun dönmesi gibi birbiri içinde kaydırılır ve durulanır. Bu aşamaları yaparken musluk kapatılmalı, eller iyice ovalandıktan sonra durulamak üzere musluk açılmalıdır. El yıkarken (şuradaki) antibakteriyel sabunları da tercih edebilirsiniz. Su ve sabun bulamadığınız zamanlarda ise dezenfektan kullanmalısınız. Ayrıca sık temas edilen (musluk, kapı kolu, dolap kulpu, sprey şişesi, sandalye, masa, araba direksiyonu, klozet musluğu, priz gibi) yerler dezenfektan ile silinmelidir. Evde dezenfektan yaparak cilde zarar vermeyen, akciğerlere zararı olmayan tamamen doğal antibakteriyel karışımlar hazırlayabilirsiniz.
4) Kıyafetlerin temizlenmesi
Dışarıda gezilen kıyafetler evde giyilmemelidir çünkü dışarı kıyafetiyle oturduğunuz bir yerde mikrop olabilir, aynı kıyafetle evdeki kanepeye oturduğunuz zaman mikrobu kanepeye bulaştırmış olursunuz. Çocuğunuz varsa kanepeye yüzünü koyar ve mikrop bulaşır. Bu yüzden eve girince ilk iş ev kıyafetleri giymek olmalıdır. Evde bir tişört-kazak ve bir şort-pijamayla durabilirsiniz. Peki dışarıda gezdiğiniz kıyafeti nasıl dezenfekte edersiniz? Her seferinde makineye atıp yıkamak yerine başka yöntem arıyorsanız buhar makinesi önerebilirim. Giyim mağazalarında kabin görevlileri, müşteriler kıyafeti denedikten buhar püskürterek dezenfekte ederler. Siz de evinizde bu yöntemle dışarıda gezdiğiniz kıyafetleri dezenfekte edebilirsiniz, tek yapmanız gereken (şuradaki) Buhar makinesinin içine su ve saf alkol veya kolonya eklemek.5) Havalandırma
Yaşam alanlarının havalandırılması virüsle mücadelede etkin rol oynar. Odanızı havalandırarak hem temiz hava çekmiş olursunuz hem de rahat bir uyku uyursunuz. Eğer otoyola yakın bir eviniz varsa yada kışın kömürle ısınan evler yüzünden hava kirliyse, camları açamıyorsasnız havayı temizleyen bir cihaz alabilirsiniz.Ev ve iş yerlerinin hava kalitesini artırmak ve zararlı organizmalardan arındırmak için hava temizleme cihazı kullanabilirsiniz. Özellikle cafe, restoran, berber, market, mağaza, ofis gibi insan trafiğinin fazla olduğu yerlerde hava temizleme makinesi virüsle mücadelede etkin rol oynar. Piyasada hem hava kalitesini artıran hem uygun fiyatlı hava temizleme cihazları vardır. Oda büyüklüğüne göre ve fiyat performans açısından inceleyip (şuradan) alabilirsiniz.
6) Bağışıklık sistemi
Her türlü virüsten vücudumu koruyan bağışıklık sistemi, vücuda alınan besinler ile güçlü kalmaktadır. Özellikle doğal organik besinler insan vücudunun ihtiyaç duyduğu herşeyi içermektedir. Tereyağ, yumurta, bal, süt, balık gibi hayvansal gıdalar ile mevsim meyveleri, mevsim sebzeleri, ceviz, fındık, muz, incir, hurma gibi yemişler bağışıklığı güçlü tutmaktadır. Modern ekmek, Kola, şekerli çay, sigara gibi zararlı şeyler ise bağışıklığı düşürmektedir. Virüslerin hücre zarını geçememesi için doğal beslenmek gerekir. İlaçlar bile bağışıklığı destekleyerek vücudun kendi kendini iyileştirmesine yardımcı olur. Lakin ilaçlar bir yeri düzeltirken başka yeri bozabilmektedir, bu yüzden bitkilerden vitamin almak gerekir.7) Uyku düzeni
Uyku düzenine dikkat etmek vücudun doğal savunma mekanizmasına yardımcı olur. Gece 00:00 olunca yatağa girmek gerekir. Karanlıkta uyurken çalışan melatonin hormonu; hücre yenileme, hasar onarma, genç kalma gibi işlere yaramaktatır. Günde 6 -7 saat arası uyumak yetişkin bir insanın ihtiyacıdır. Çocukalr ise 10 saat uyuyabilir. Uyku düzenine dikkat etmeyenlerde ise dikkat dağınıklığı, motivasyon bozukluğu, enerji düşüklüğü, halsizlik, moralsizlik görülecek ve vücut direnci düşecektir.8) sportif hayat
Kan dolaşımını hızlandırmak ve oksijen alıp ciğerleri temizlemek için her sabah yarım saat tempolu yürümek lazımdır. Güneş batarken yürümek de faydalı olabilir ancak temiz hava almak için sabah yürümek lazımdır. Yarım saat yürüyüp ısındıktan sonra 10 dakika koşu yaparak sporu sonlandırabilirsiniz.Bu yazıda corona virüsten korunmak için 9 yönteme değindik. 2020 Mart ayında hayatımıza giren ve ekranlarda sürekli haberi yapılan bu tehlikeye karşı hepimiz elimizden geldiği kadar önlem almalıyız.